Rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej to dla wielu osób spełnienie marzeń o niezależności finansowej. Nie zawsze jednak działalność jednoosobowa jest najodpowiedniejszym rozwiązaniem. Często korzystniejsze, szczególnie dla małych i średnich przedsiębiorstw, może być założenie spółki jawnej. Ale co to za forma prawna, na jakich zasadach działa, jakie są prawa i obowiązki wspólników, a co się dzieje, gdy któregoś z nich zabraknie lub spółka zostanie rozwiązana? Zapraszam na lekturę.
Sprawdź także:
Jak powstaje spółka jawna?
Spółka jawna to jedna z form działalności gospodarczej, która powstaje poprzez zawarcie umowy między co najmniej dwiema osobami. Tą umowę nazywamy umową spółki i jest to kluczowy dokument regulujący działanie tej formy prawnej. W umowie między innymi określa się cel i przedmiot działalności, a także wkłady wspólników.
Podstawowym krokiem do utworzenia spółki jawnej jest rejestracja w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS). Jest to element obowiązkowy, bez którego spółka jawna nie może rozpocząć działalności. Rejestrację poprzedza sporządzenie, podpisanie i notarialne poświadczenie umowy spółki.
Podstawowe obowiązki i prawa wspólników
Wspólnicy w spółce jawnej mają pewne podstawowe obowiązki i prawa. Każdy ze wspólników odpowiada nie tylko środkami wniesionymi do spółki, ale i swoim całym majątkiem. Jest to tzw. odpowiedzialność solidarna. Jest to jeden z głównych elementów, który odróżnia spółkę jawną od innych form działalności gospodarczej.
Wspólnik ma również prawo głosu na zebraniach wspólników i jego głos ma taką samą wagę, jak głosy pozostałych wspólników.
Do obowiązków wspólników należy między innymi zarządzanie spółką, a także bierne lub czynne uczestniczenie w podziale zysków i strat.
Zasady odpowiedzialności w spółce jawnej
Jednym z najistotniejszych aspektów spółki jawnej jest zasada odpowiedzialności wspólników. Wspomniana już wcześniej odpowiedzialność solidarna oznacza, że wierzyciel może dochodzić swoich praw od każdego ze wspólników, niezależnie od ich wkładu do majątku spółki. To oznacza, że każdy wspólnik odpowiada całym swoim majątkiem za zobowiązania spółki.
Oczywiście, wszyscy wspólnicy mogą umówić się, że odpowiedzialność będzie podzielona proporcjonalnie do udziałów, ale takie porozumienie nie ma mocy wobec osób trzecich.
Zmiany i rozwiązanie spółki jawnej
Proces zmiany lub rozwiązania spółki jawnej jest dość skomplikowany i wymaga przestrzegania konkretnych kroków. Zmiany mogą obejmować na przykład zmianę adresu siedziby spółki, zmianę wspólników lub zmianę prawa do reprezentacji.
Rozwiązanie spółki jawnej może nastąpić z wielu przyczyn, np. ze względu na upływ czasu, dla którego została zawarta umowa spółki, realizację celu, dla którego spółka została założona, lub decyzję wspólników. Rozwiązaniu spółki towarzyszy proces likwidacji, który kończy się wykreśleniem spółki z Krajowego Rejestru Sądowego.
Spółka jawna to forma działalności gospodarczej, która może być dobrą alternatywą dla jednoosobowej działalności gospodarczej, jeśli masz partnerów, z którymi chcesz prowadzić biznes. Pamiętaj jednak, że z tą formą wiążą się pewne ryzyka, przede wszystkim związane z odpowiedzialnością solidarną.